വരുംവരായകളുടെ ഓർമ്മകളിലെവിടെയോ കണ്ടുമറന്ന, കേട്ടുമറന്ന പ്രയോഗവിശേഷങ്ങൾ. പ്രകാശമൗനങ്ങളുടെ തിരത്തള്ളലിൽ വിറയ്ക്കുന്ന വിരൽത്തുമ്പ്. കരിമ്പനകൾ. പട്ടത്തണ്ടുകളിൽനിന്ന് താഴേക്കൂർന്നുവീണ മഴത്തുള്ളികളിൽ ഇരുണ്ടുതുടങ്ങിയ ഗ്രാമവീഥികൾ. അവിടങ്ങളിൽ കളിച്ചുതിമർത്ത് അലർച്ചകളവസാനിപ്പിക്കുന്ന കുട്ടികൾ. സന്ധ്യയിൽ വേവട പിടിപ്പിച്ച നരകപടത്തിനു മുന്നിലിരുന്നു കൊണ്ട് പീടികക്കാരൻ ഗ്ലാസുകൾ കലത്തിൽ മുക്കി കഴുകിവച്ച് നന്നാരി സർവത്തിന്റെ കുപ്പി തുറന്നു. പുതുവെള്ളത്തിന്റെ തണുപ്പാണ് പിന്നീട് അനുഭവിക്കാനാവുക. പുതുവെള്ളത്തിന്റെ ഗന്ധവും അഴകുമായിത്തീരുകയാണത്. ഒരു ദശാസന്ധിപോലെ ആ ചെറിയ പീടികകളുടെ നടുവിൽ വെട്ടുവഴി അവസാനിച്ചു എന്നാണ് വിജയൻ പറഞ്ഞുതുടങ്ങുന്നത്. അത് മലയാളത്തിലെ നോവലനുഭവങ്ങളുടെ വ്യത്യസ്തമായ ആരംഭമായിരുന്നു. വിജയന്റെ തന്നെ ചെറുകഥയിൽനിന്ന് നോവലിലേക്കുള്ള വളർച്ചയുടെ ദശാസന്ധിതന്നെയായിരുന്നു അത്.
ഒരു നോവൽ സ്ഥലപ്പെരുമയായിത്തീരുന്ന അപൂർവ്വം കാഴ്ചകളിലൊന്നാണ് ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം പകർന്നുനല്കിയത്.
വാക്കുകൾക്കും ശബ്ദങ്ങൾക്കുമിടയിൽനിന്ന് സ്വത്വാനുഭവങ്ങളിലേക്ക്, ആത്മാന്വേഷണങ്ങളിലേക്ക് സമരസപ്പെടാൻ, അവയെ ഭൗതികസത്തയായിക്കണ്ട് ഉൾമിന്നലുകളെ തേടിയിറങ്ങാനാവുന്നത്. അതൊരിക്കലും ഷേക്‌സ്പിയറിന്റെ ഭവനമന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയല്ല, തോമസ് ഹാർഡിയുടെ ഹാംപ്‌ഷെയറന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയോ, സർ ആർതർ കോനൻ ഡോയലിന്റെ കഥാപാത്രമായ ഷെർലക് ഹോംസ് താമസിച്ച ലണ്ടനിലെ ബേക്കർ സ്ട്രീറ്റന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയോ ആണ്. തസ്രാക്കിനെ അന്വേഷിക്കുന്നവരും അതിന്റെ ശേഷിപ്പുകളെ തിരഞ്ഞുപോകുന്നവരും നോവലിന്റെ ഉൾവഴികളെയാണ് കാണാനാഗ്രഹിക്കുന്നത്. കാട്ടുതേനിന്റെ തവിട്ടുപാടുകളുള്ള ചെതലിമലയുടെ താഴ്‌വാരങ്ങളിൽ, ഷെയ്ഖ് തങ്ങളുടെ ഖാലിയാരായി തിരികെയെത്തിയ, നനഞ്ഞു നീണ്ടു സ്‌ത്രൈണങ്ങളായ ചുണ്ടുകളുള്ള, നീലച്ചുരുൾ മുടികളുള്ള നൈസാമലിയുടെയും അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്കയുടെയും ആത്മാക്കളെ തേടുന്നവരുണ്ട്. ഖസാക്കിലെ യാഗാശ്വമായി നടുപ്പറമ്പുകളിലൂടെ നടന്ന മൈമുനയുടെ ചുടുനിശ്വാസങ്ങളും അപ്പുക്കിളിയുടെ തുമ്പികളും കുഞ്ഞാമിനയുടെ ചോദ്യങ്ങളും ഞാറ്റുപുരയിലെ ഈറൻമണവും വീണ്ടും വീണ്ടും അങ്ങോട്ടേക്കെത്തിക്കുകയാണ്; തസ്രാക്കിലിക്ക്... അവിടെ ഒരു ബെഞ്ചിലിരുന്നുകൊണ്ട് രവി കൂമൻകാവിന്റെ ചിത്രമുൾക്കൊള്ളാൻ ശ്രമിച്ചു. നിലത്തറഞ്ഞ തേക്കിൻകുറ്റികളിൽ കേറ്റിനിർത്തീട്ടുള്ള നാലഞ്ച് ഏറുമാടങ്ങളായിരുന്നു കൂമൻകാവങ്ങാടി. പാതയവസാനിയ്ക്കുന്നേടം ചെറിയൊരു മൈതാനമായിരുന്നു. അതിനുചുറ്റുമാണ് ഏറുമാടങ്ങൾ കിടന്നത്. അവയുടെ പുറകിൽ തുവരക്കാടുകളിലും വാഴക്കൂട്ടങ്ങളിലും നഷ്ടപ്പെട്ട കുടിലുകൾ. അവയ്‌ക്കെല്ലാം മുകളിൽ ബലിഷ്ഠകായന്മാരായ മുത്തച്ഛന്മാരെപ്പോലെ പടർന്നുനിന്ന മാവുകൾ. നീലഞരമ്പോടിയ പരന്ന തണലുകൾ. വിജയൻ പറഞ്ഞുവയ്ക്കുന്നു. വിജയനേ പറഞ്ഞുവയ്ക്കുന്നുള്ളൂ.
നീലഞരമ്പുകൾക്ക് വല്ലാത്ത ആവേശമുണ്ട്. നിസ്സഹായതയെയറിയാൻ, ബലിഷ്ഠാനുഭവങ്ങളുടെ വിവിധ ചാലുകളുള്ള കാമനകളിലേക്കാണത് നീണ്ടുകിടക്കുന്നത്. താഴോട്ടുതിരുന്നതും നഷ്ടപ്പെടുന്നതും മേഘത്തുണ്ടുകളിൽനിന്നുള്ള കല്പകവൃക്ഷത്തിന്റെ തൊണ്ടുകൾ മാത്രമല്ല, വായനക്കാരന്റെ നേരനുഭവങ്ങളുടെ പതിവെഴുത്തുരീതികളാണ്. വായനയിൽ ചുറ്റുമുള്ളതെല്ലാം നഷ്ടമായിപ്പോകുന്ന അനുഭവമാണ് ഖസാക്കിന്റേത്. അത് വായനക്കാരനെ സവിശേഷമായ പ്രാദേശികത്തനിമയിലേക്ക് ചേർത്തുനിർത്തുകയും തഴുകിത്തലോടുകയുമാണ്. കട്ടകുത്തിക്കിടക്കുന്ന പാടത്ത്, കെട്ടിയൊരുക്കിയ തട്ടുകളിൽ ഊരും പേരും വിളിച്ച് നാടകമാടുമ്പോൾ, നാട്ടുപഴമയുടെ തുടിത്താളങ്ങളിൽ നിലാവുറയുമ്പോൾ ഖസാക്കെന്ന പദം അനുഭവവും ഓർമ്മയുമാകുന്നത് അറിയാനാവും. ഈശ്വരന്റെയും മനുഷ്യന്റെയും ബലാബലങ്ങളുടെ തുലനമെന്നൊക്കെ എഴുതിവച്ചത് മലമ്പുഴ ഡാമിനെക്കുറിച്ചാണ്. അതുയർന്നുവരുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആകാംക്ഷയും നാട്ടറിവിന്റെ നേർമ്മയുമാണ് അവിടെ പങ്കുവച്ചതും ഇന്നും നാം അടയാളപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നതും.
നഗരമൊരു നേർക്കാഴ്ചയല്ല ഇതിൽ. തോടിനക്കരെ പാടങ്ങളാണ്. ഒരു താമരക്കുളം. വീണ്ടും പരന്ന പാടങ്ങൾ. അതിനപ്പുറത്ത് സന്ധ്യയുടെ സിന്ദൂരക്കുറി. അവിടെയാണ് നഗരം കിടന്നത്. നഗരത്തെ വിട്ടുനില്ക്കുകയും നഗരജീവിതത്തിലെ ഏകാന്തതയെ തിരിച്ചറിയുകയും പാലക്കാട്ടേക്കുള്ള ബസ്സിന്റെ ഇരമ്പത്തെ അനുഭവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്താണ് നഗരം ചരിത്രത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്. കോട്ടമൈതാനവും അഞ്ചുവിളക്കും തമിഴും മലയാളവും ഇടകലർന്ന ഭാഷയും ഉഷ്ണമാപിനികളിലെ അളവുയർത്തുന്ന കടുംവെയിലും നഗരത്തിന്റെ താളമായി നിറയുന്നു. ഖസാക്ക് ഏറെയകലെയല്ല, എങ്കിലും കാറ്റുപിടിക്കുന്ന കരിമ്പനകളുടെ സീൽക്കാരത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തി അത് ഗ്രാമതാളമായി നിറയുകയാണ്. ചേറ്റുമണമുള്ള നാട്ടിടവഴികളായി പാണ്ടൻകുതിരയുടെ പനങ്കാട്ടിലേക്ക്, അരശിൻപൂക്കൾ കൊഴഞ്ഞുകിടക്കുന്ന, കാട്ടുമയിലുകൾ വിഹരിക്കുന്ന പറമ്പിലേക്ക് നീണ്ടുകിടക്കുകയാണ്.
രാജാവിന്റെ കോണെഴുത്ത് (ഇംഗ്ലീഷ്) പഠിപ്പിക്കാൻ സർക്കാർ വിദ്യാലയം വരികയാണ് ഖസാക്കിലേക്ക്. കഥയുടെ ഉൾമടക്കുകളിലെല്ലാം ഈ വിദ്യാലയമുണ്ട്. വിദ്യതേടിയെത്തുന്നവരുണ്ട്. പരമ്പരാഗത പഠനരീതികളിൽനിന്നു വേറിട്ട അനുഭവങ്ങളെ തേടുന്നവരുണ്ട്. അബദ്ധത്തിൽ കാവി മാറിയുടുത്തു വരുന്ന രവിയിൽത്തന്നെയുണ്ട് സൂചനകളെല്ലാം. അനന്തമായ അനുഭവത്തുടിപ്പുകളിലേക്ക് കഥയുടെ മടക്കുകളോരോന്നും നിവരുകയാണ്. അസ്തിവാരവും ഇത്തിരി ചുമരും മാത്രമുള്ള പള്ളി പുതുക്കിപ്പണിയാൻ ഋഷിദേവാദികളോട് പുളിങ്കൊമ്പത്തെ പോതി ആവശ്യപ്പെട്ടുവെന്ന് ഖസാക്കുകാർ വിശ്വസിക്കുന്നു. പന്ത്രണ്ടാമത്തെ പള്ളിയ്ക്കുതന്നെ ആയിരത്താണ്ടുകൾ പഴക്കമുണ്ട്. പതിമൂന്നാമത്തേതിലാണ് അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്കയിരുന്നത്. ഖസാക്കിന്റെ അനന്തമായ കാലം തളംകെട്ടിക്കിടന്ന പള്ളിയിൽ വായന ഉടക്കിനില്ക്കും. അറബിക്കുളത്തിന്റെ മേട്ടിൽ, കാരപ്പൊന്തകൾ വളർന്ന ചതുപ്പിൽ അത് ഇരുട്ടടച്ചു നില്ക്കുന്നു. ആഴമേറിയ ജലപ്പരപ്പിനുമുകളിൽ നീലത്താമരകൾ വിടർന്നുനിന്ന ഈ കുളത്തിലാണ് മൈമുന നട്ടുച്ചയ്ക്ക് കുളിച്ചത്. ഈറനോടെ, കാലിൽത്തറച്ച കാരമുള്ളുകളെക്കുറിച്ചറിയാതെ പള്ളിക്കകത്തേക്കു കയറിയത്. നൈസാമലിയെ കണ്ടത്. അതിനുശേഷമാണ് പലരും മനസ്സാ ബന്ധിച്ച ആ യാഗാശ്വത്തിന്റെ നിക്കാഹ് ചുക്രുരാവുത്തനുമായി ചാക്കടിയന്തിരം പോലെ കഴിഞ്ഞത്. ആ രാത്രിയാണ് നൈസാമലി കലിയടങ്ങാതെ ഖസാക്കിൽനിന്നും നടന്നകന്നത്. പിന്നീട്, മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ മുഴങ്ങി. യൂണിയനുണ്ടായി. ഖസാക്കുകാരൻ ഖസാക്കുകാരനെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന കാഴ്ച ഖസാക്കുകാർ കണ്ടു. നൈസാമലി കോണെഴുത്തിനുവേണ്ടിയും മൊല്ലാക്ക കോണെഴുത്തിനെതിരെയും നിന്നപ്പോഴാണ് ഖസാക്കുകാർ സത്തിയം പലത് എന്നു വിലയിരുത്തിയത്. സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങളുടെ ആപേക്ഷികതയെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ ഖസാക്കിൽ ചൂടുപിടിക്കുന്നു.
ശിവരാമൻനായരുടെ ഞാറ്റുപുര ഒരു രൂപകമാണ്. പലതരം ആസക്തികളുടെ കൂടിച്ചേരൽ സാധ്യമാക്കുന്ന ഇടം. അത് നാരായണിയിൽനിന്ന് കല്യാണിക്കുട്ടിയിലേക്കും ചാന്തുമ്മയിലേക്കും രവിയിലേക്കും എത്തിച്ചേരുന്നു; അവിടെയെത്തുന്ന കുട്ടികളിലേക്കും. മുളയ്ക്കാനായുന്ന ജീവിതാസക്തിയാണ് ഞാറ്. ഞാറ്റുപുരയിൽ അതിന്റെ ഇടനേരങ്ങളിലെ ഉഷ്ണം മൂടിക്കെട്ടി കനംവെച്ചുനില്ക്കുന്നത് നോവലിൽ കാണാം. കേലന്റെ പുത്തൻ വിദ്യാലയത്തോടുള്ള വാശിയേക്കാൾ ഈരിഴത്തോർത്തുടുത്ത് കുപ്പുവച്ചനോടൊപ്പം പിണയുന്ന നാരായണിയെ എതിർക്കാനാവാതെ വിങ്ങുന്ന ശിവരാമൻനായരുടെ മനസ്സാണ് ഏകാധ്യാപകവിദ്യാലയത്തിന് പശിമയേറ്റുന്നത്. കർമ്മബന്ധത്തിന്റെ ഏതു ചരടിലായിരിക്കാം രവിയെത്തിച്ചേരുന്നതെന്ന് മൊല്ലാക്ക അത്ഭുതപ്പെടുന്നു. ആബിദ, ചാത്തൻ, പെരയ്ക്കാടൻ, കരുവ് - അതങ്ങനെ നീളുന്നു. എന്നിട്ടും മൊല്ലാക്ക സ്‌കൂൾ മുടക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. അതു പരാതികളും പരിഭവങ്ങളുമായി തിണർത്തുനില്ക്കുന്നുണ്ട്. കഥയറിയാത്തവരെക്കുറിച്ചോർത്ത്, കഥയില്ലാത്തവനായി രവി തയ്യൽക്കാരൻ മാധവൻനായരോടൊപ്പം നിൽക്കുന്നു. ഖസാക്കിലെ ജീവിതം ഓണവും ദാരിദ്ര്യവും സംശയങ്ങളുമായി നിറഞ്ഞുനില്ക്കുകയാണ്. രവിയുടെ യാത്ര; വഴിയമ്പലത്തിലെ വിശ്രമം. കർമ്മപരമ്പരകളുടെ സ്‌നേഹരഹിതമായ അകൽച്ചയും ദുഃഖവും മാത്രമുള്ള കഥയാണിതെന്ന് രവി തന്നെ സമ്മതിക്കുന്നു. ജീവിതത്തെ മറവികളിലേക്ക് കൂട്ടിച്ചേർത്തു കാണേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയെ ഇതു വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഓന്തുകൾക്കും ദിനോസറുകൾക്കും മുമ്പ് നടക്കാനിറങ്ങിയ ജീവബിന്ദുക്കളിലേക്കിത് ചേർന്നുനില്ക്കുന്നു.
മുങ്ങാങ്കോഴിയുടെ ജീവിതാവസാനത്തെക്കുറിച്ച് വിജയൻ എഴുതിയതിങ്ങനെ: അയാൾ കിണറ്റിലേക്ക് കൂപ്പുകുത്തി. കിണറു കടന്ന് ഉൾക്കിണറ്റിലേക്ക്. വെള്ളത്തിന്റെ വില്ലീസുപടുതകളിലൂടെ അയാൾ നീങ്ങി. ചില്ലുവാതിലുകൾ കടന്ന്, സ്വപ്നത്തിലൂടെ സാന്ധ്യപ്രജ്ഞയിലൂടെ, തന്നെ കൈനീട്ടിവിളിച്ച പൊരുളിന്റെ നേർക്ക് അയാൾ യാത്രയായി. അയാൾക്കുപിന്നിൽ ചില്ലുവാതിലുകൾ ഒന്നൊന്നായടഞ്ഞു. മനോഹരമായ ആഖ്യാനമാണ് അപ്പുക്കിളിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ളത്. അപ്പുക്കിളിയെന്ന ചെറുകഥയിലെ ഏകാഗ്രത കടംകൊള്ളാൻ ഇതിനാവുന്നു. അഞ്ചമ്മമാരുടെയും താരാട്ടിലുറങ്ങിയുണർന്ന, പത്താം വയസ്സിൽ വളർച്ച നിലച്ച അപ്പുക്കിളിയോടൊപ്പം ഗ്രാമത്തിന്റെ മനസ്സു നില്ക്കുന്നു. നീലിയുടെയും കുട്ടാപ്പുനരിയുടെയും അവസാനത്തോടെ തിരയൊഴിഞ്ഞ കുടുംബമായിരുന്നു അത്. പെൺവഴിക്കു വന്നവരെല്ലാം ഒഴിഞ്ഞുപോയപ്പോൾ ബാക്കിയായത് അപ്പുക്കിളി മാത്രം. ഒരിക്കലും കൂടുപറ്റാത്ത കിളിയായങ്ങനെ...
സ്‌കൂൾ ഇൻസ്‌പെക്ടറുടെ സാന്നിധ്യത്തിൽനിന്ന് അച്ഛന്റെ ഓർമ്മകളിലേക്കും ചോദ്യങ്ങളിൽനിന്ന് തന്റെ ഭൂതകാലത്തിലേക്കും രവി മുങ്ങിനിവരുന്ന സവിശേഷമായ ആഖ്യാനരീതി എട്ടുകാലികൾ ഉണങ്ങിച്ചത്ത് പറ്റിനിന്ന പഴയ ആൽബത്തെത്തന്നെയാണ് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നത്. എട്ടുകാലികളുടെ കർമ്മപരമ്പരകളെക്കുറിച്ച് രവി ചിന്തിച്ചതുമാണല്ലോ. ദുരൂഹമായ സ്ഥലരാശികളിലേക്ക് അത് പടരുകയാണ്. സന്ധ്യയിലിരുന്നുകൊണ്ട് നക്ഷത്രങ്ങളിലേക്കു നോക്കുകയാണ്. ആസ്‌ട്രോഫിസിക്‌സിലെ ഗവേഷണത്തെക്കുറിച്ച് ഓർമ്മിപ്പിക്കുകയാണ്. നിറങ്ങൾ മാറി, മണങ്ങൾ മാറി, ദിക്കുകൾ മാറി, നഗരങ്ങളും ഗ്രാമങ്ങളും ആശ്രമങ്ങളും തെരുവുകളും മാറിപ്പോയ യാത്ര. ദൂരെ ദൂരെ ഈരച്ചൂട്ടുകൾ മിന്നിമിന്നിക്കടുന്നുപോയി. വിയർത്തടങ്ങുന്ന പനി പോലെ രവിയെ ശാന്തനാക്കിയ ഓർമ്മകൾ ഏതോ വ്യഥിതമായ സന്ദേശമാവർത്തിച്ചുകൊണ്ട് ബഹിരാകാശക്കപ്പലുകളെപ്പോലെ അകന്നുമറഞ്ഞു.
ചാന്തുമ്മയുടെ കഥയിൽനിന്ന് അപ്പുക്കിളിയിലേക്ക് വരച്ചിടുന്ന ആഖ്യാനവടിവിലാണ് ജന്മാന്തരങ്ങളുടെ ഇളവെയിലിലെ തുമ്പികൾ പറക്കുന്നത്. മനസ്സിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നതെന്താണെന്നറിയാതെ പോക്കുവെയിലിൽ അവസാനിക്കുന്ന പകലിൽ സ്വയം വിലയിരുത്തലിനു മുതിരുകയാണയാൾ. ജിഞ്ജാസയോ, കരുണയോ, ആസക്തിയോ, നീരസമോ, കൃതാർത്ഥതയോ - എന്താണെന്നറിയാതെ അവധൂതനെപ്പോലെ രവി ഖസാക്കിൽ അലഞ്ഞുനടന്നു. കഥകളൊരായിരം പറഞ്ഞു തീരുന്നു. കാലം ഘനീഭവിച്ചു നില്ക്കുന്നു, കുപ്പുവച്ചനും കുട്ടാടൻ പൂശാരിയും കഥകളിലേക്ക് കടന്നെത്തുന്നു. ജമന്തിപ്പൂക്കൾ നിറയുന്നു. രവി ഭ്രാന്തമായി മനസ്സിനെ മേയാൻ വിടുന്നു. വസൂരി പൊടിയുന്നു. രവി ഉറങ്ങാൻ കിടന്നു. ജന്നാലയിലൂടെ ആകാശം മിന്നുന്നു, തുടിയ്ക്കുന്നു. ഈശ്വരാ ഒന്നുമറിയരുത്, ഉറങ്ങിയാൽ മതി. ജന്മത്തിൽ നിന്നു ജന്മത്തിലേയ്ക്കു തല ചായ്ക്കുക. കാടായി, നിഴലായി, മണ്ണായി, ആകാശമായി വിശ്രമം കൊള്ളുക. കിനാവുകൾ അയാളെ സ്‌നാനപ്പെടുത്തിയെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഇവിടെ അതവസാനിക്കുന്നത്. പെരുവിരൽ വ്രണപ്പെട്ട് അർബ്ബുദമായി അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്ക ആസ്പത്രിയിലായി. അനന്തമായ സ്ഥലരാശികളല്ല, കൃത്യമായ ഇടവേളകളിലാണ് ഉയർച്ച താഴ്ചകൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത്. നഗരത്തിലുറങ്ങാൻ തുടങ്ങിയ അയാൾക്കായി ഗ്രാമത്തിൽ വാങ്കുവിളിയുയർന്നു. മരണമെന്ന അന്തിമസത്യത്തിലേക്ക് ജീവിതത്തിലെ പൊടിപ്പും തൊങ്ങലും നിരർത്ഥകതകളും ഊറിക്കൂടി. അവിടെയാണ് നോവൽ ജീവിതത്തിലേക്കു ചേർക്കപ്പെടുന്നത്. ഓർമ്മത്തെറ്റുകളല്ല, ഓർമ്മകൾക്കപ്പുറത്തെ അജ്ഞാതമായ ഇടങ്ങളാണ് ഇവിടെത്തെളിയുന്നത്. തീമഴ പോലെ, ചുഴലിക്കാറ്റുപോലെ, ഭൂകമ്പം പോലെ മരണത്തിന്റെ അപാരമായ വരവ് അവരറിഞ്ഞു. പേനുകളാണത്. പാലക്കാട്ടു നിന്നുള്ള നീണ്ട യാത്രയിൽ താരണവും രോമവും വിട്ട് ഒന്നൊന്നായി അവർ പുറത്തിറങ്ങി. ജരയുടെ ശിഖരപഥങ്ങൾ പറ്റി അവരിറങ്ങി വണ്ടിപ്പായയിലൂടെ പലായനം ചെയ്തു. വണ്ടിച്ചട്ടത്തിന്റെ തെറ്റത്തുനിന്ന് അതിനപ്പുറത്തെ അനന്തസ്ഥലികളിലേയ്ക്കു കൂപ്പുകുത്തി. - ഇങ്ങനെയെഴുതാൻ, അറിയാൻ വിജയനേ സാധിക്കൂ. മരണത്തിനപ്പുറം ജഢശരീരത്തെ ഉപേക്ഷിച്ചുപോകുന്ന അസംഖ്യം സൂക്ഷ്മജീവികളെയും ജന്തുക്കളെയും ഓർക്കണം. അവയൊരിക്കലും നമ്മോടൊപ്പം ജീവിച്ചവരല്ല. അവരെ പെറ്റിട്ട ഇടങ്ങൾ വിട്ടു പോവുകയാണ്. കളിയിലും ചിരിയിലും ലൈംഗികച്ചൂരുകളിലും നാമറിയാതെ ഒപ്പം നിന്നവർ.
വരണ്ട കൈവിരലുകൾക്കുമേൽ ചോരയുടെ പുതുമഴത്തുള്ളികൾ ഊറിക്കിടന്നുവെന്നാണ് കുഞ്ഞാമിന തിരണ്ടപ്പോൾ വിജയനെഴുതിയത്. രവിയുടെ ജീവിതത്തിലെ മറ്റൊരു ഘട്ടമായിരുന്നു അത്. മരണത്തിനുശേഷം ഉയിരുവെയ്ക്കാൻ പോകുന്ന മറ്റൊരു ജന്മത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തിൽ പോലെ, മൊല്ലാക്കയുടെ മരണവാർത്തകേട്ടുലഞ്ഞുപോയ കുഞ്ഞാമിന തിരണ്ടു. സ്‌കൂളിൽ പോകരുതെന്ന് പഴുതുകളടച്ച് മൊല്ലാക്ക പ്രതിജ്ഞയെടുപ്പിച്ചത് ഇവളെയാണ്. മാരിയമ്മയാണെ, അന്ത കാഫറോടെ ഷ്കോളി പുഗമാട്ടേ എന്ന് ഉറപ്പിച്ചിട്ടും, സ്‌കൂളിന്റേതും സ്‌കൂളിലേതുമായിത്തീരുകയാണ് കുഞ്ഞാമിന. രവിയുടെ ഉണർച്ചകളിലെവിടെയോ തങ്ങിനിൽക്കുകയാണ് കുഞ്ഞാമിന. ഇതവിടെ അവസാനിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും പിന്നീട്, നൈസാമലി ഖാലിയാരുടെ വരവാണ്. തന്ത്രപരമായി രവിയുടെ അടുത്തേക്ക്. മൈമുനയോടൊത്ത് രതിയനുഭവിച്ചതിനുള്ള മറുപടി. അറബിക്കുളത്തിനപ്പുറം തകർന്ന പള്ളിയിൽ രതിമർമ്മരങ്ങളോടെ ശരീരത്തെയറിഞ്ഞവർക്കിടയിലുണ്ടായ നീരസം. അതവിടെ അവസാനിച്ചു. മൈമുന പ്രതിഷേധിച്ചത് ആരോടായിരിക്കും? അതു വായനക്കാർക്കായി വിട്ടുകൊണ്ട് വിജയൻ മാറിനില്ക്കുന്നു.
രവിയെ കാണാനായി പത്മയെത്തുന്ന അവസരത്തിൽപ്പോലും അച്ഛനും ചെറിയമ്മയുമാണ് സംസാരവിഷയമായിത്തീരുന്നത്. ഖസാക്കിൽ ഉറഞ്ഞുപോയ രവിയെയാണ് ഇവിടെ കാണാനാവുക. പത്മയോടൊപ്പം പോകാൻ അയാൾ താല്പര്യപ്പെട്ടില്ല. തിരികെയെത്തുമ്പോഴേയ്ക്കും രവിയ്‌ക്കെതിരെയുള്ള ആരോപണങ്ങളിൽ പങ്കുചേരാനെത്തിയ സഖാക്കൾ മുഷിയുകയാണ്. വിപ്ലവത്തിലെ വെറുംന്യായങ്ങളെ കഥാകാരൻ പുച്ഛിച്ചു തള്ളുകയാണിവിടെ. അനുകൂലിക്കാത്തവന്റേത് ഉദ്യോഗസ്ഥദുഷ്പ്രഭുത്വം എന്ന പടുന്യായത്തിലേക്ക് സാധാരണസംഭവങ്ങളെ ചേർത്ത് അവർ വിട വാങ്ങുകയാണ്.
രവി ഇറങ്ങുകയാണ്. ഖസാക്കിൽ നിന്ന്. ഖസാക്കിന്റേതായിത്തീർന്ന് ഖസാക്കിലേതല്ലാതാവാൻ. കാലവർഷമാണിവിടെ അകമ്പടി. പെയ്‌തൊഴിയുന്ന പ്രപഞ്ചാത്മാവിന്റെ ഉന്മാദിയായ കാലമേഘങ്ങളെ കാറ്റുപിടിക്കുന്ന കരിമ്പനപ്പട്ടകളിൽനിന്ന് അടർത്തിമാറ്റി അയാൾ മഴയത്ത് നടന്നു. ഇടിയും മിന്നലുമില്ലാതെ വെളുത്ത മഴ മാത്രം നിന്നുപെയ്തു. മൺകട്ടകൾക്കിടയിൽനിന്ന് നീലമുഖം ഉയർന്നുവന്നു. രവിയെ കൊത്തിയെടുത്തു. ബസ്സു വരാനായി രവി കാത്തു കിടന്നു. അനാദിയായ മഴവെള്ളത്തിന്റെ സ്പർശമേറ്റ് ചുറ്റുമുയർന്ന പുൽക്കൊടികളിൽ ഞാന്നാണ് അയാൾ കിടന്നത്. രവി ഇവിടെ അവസാനിക്കുന്നില്ല. കാലത്തെയും ഖസാക്കിനെയും വിട്ട് രവിയ്‌ക്കൊരു യാത്രയില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് സഞ്ചാരികൾ രവിയുടെ ഇടമന്വേഷിക്കുന്നത്. രവിയെത്താനായി കാത്തിരിക്കുന്നത്. ഒരു ഗ്രാമത്തെയും നോവൽച്ചാലുകളെയും കൂട്ടിക്കെട്ടി, കഥയുടെ പുതിയ വഴിവരമ്പുകൾ തെളിച്ച് ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം വിടർന്നത്. അറിവനുഭവങ്ങളിൽ പുണർന്ന് പടർന്നത്. ആ ഷ്‌കോളിൽ പുഗാത്തവർ പോലും ഇന്നും അന്വേഷിച്ചു ചെല്ലുന്നതും.
(ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം നാടകാവതരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സുവനീറിനുവേണ്ടി എഴുതിയ ലേഖനം)
x
ഒരു നോവൽ സ്ഥലപ്പെരുമയായിത്തീരുന്ന അപൂർവ്വം കാഴ്ചകളിലൊന്നാണ് ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം പകർന്നുനല്കിയത്.
വാക്കുകൾക്കും ശബ്ദങ്ങൾക്കുമിടയിൽനിന്ന് സ്വത്വാനുഭവങ്ങളിലേക്ക്, ആത്മാന്വേഷണങ്ങളിലേക്ക് സമരസപ്പെടാൻ, അവയെ ഭൗതികസത്തയായിക്കണ്ട് ഉൾമിന്നലുകളെ തേടിയിറങ്ങാനാവുന്നത്. അതൊരിക്കലും ഷേക്‌സ്പിയറിന്റെ ഭവനമന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയല്ല, തോമസ് ഹാർഡിയുടെ ഹാംപ്‌ഷെയറന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയോ, സർ ആർതർ കോനൻ ഡോയലിന്റെ കഥാപാത്രമായ ഷെർലക് ഹോംസ് താമസിച്ച ലണ്ടനിലെ ബേക്കർ സ്ട്രീറ്റന്വേഷിക്കുന്നതുപോലെയോ ആണ്. തസ്രാക്കിനെ അന്വേഷിക്കുന്നവരും അതിന്റെ ശേഷിപ്പുകളെ തിരഞ്ഞുപോകുന്നവരും നോവലിന്റെ ഉൾവഴികളെയാണ് കാണാനാഗ്രഹിക്കുന്നത്. കാട്ടുതേനിന്റെ തവിട്ടുപാടുകളുള്ള ചെതലിമലയുടെ താഴ്‌വാരങ്ങളിൽ, ഷെയ്ഖ് തങ്ങളുടെ ഖാലിയാരായി തിരികെയെത്തിയ, നനഞ്ഞു നീണ്ടു സ്‌ത്രൈണങ്ങളായ ചുണ്ടുകളുള്ള, നീലച്ചുരുൾ മുടികളുള്ള നൈസാമലിയുടെയും അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്കയുടെയും ആത്മാക്കളെ തേടുന്നവരുണ്ട്. ഖസാക്കിലെ യാഗാശ്വമായി നടുപ്പറമ്പുകളിലൂടെ നടന്ന മൈമുനയുടെ ചുടുനിശ്വാസങ്ങളും അപ്പുക്കിളിയുടെ തുമ്പികളും കുഞ്ഞാമിനയുടെ ചോദ്യങ്ങളും ഞാറ്റുപുരയിലെ ഈറൻമണവും വീണ്ടും വീണ്ടും അങ്ങോട്ടേക്കെത്തിക്കുകയാണ്; തസ്രാക്കിലിക്ക്... അവിടെ ഒരു ബെഞ്ചിലിരുന്നുകൊണ്ട് രവി കൂമൻകാവിന്റെ ചിത്രമുൾക്കൊള്ളാൻ ശ്രമിച്ചു. നിലത്തറഞ്ഞ തേക്കിൻകുറ്റികളിൽ കേറ്റിനിർത്തീട്ടുള്ള നാലഞ്ച് ഏറുമാടങ്ങളായിരുന്നു കൂമൻകാവങ്ങാടി. പാതയവസാനിയ്ക്കുന്നേടം ചെറിയൊരു മൈതാനമായിരുന്നു. അതിനുചുറ്റുമാണ് ഏറുമാടങ്ങൾ കിടന്നത്. അവയുടെ പുറകിൽ തുവരക്കാടുകളിലും വാഴക്കൂട്ടങ്ങളിലും നഷ്ടപ്പെട്ട കുടിലുകൾ. അവയ്‌ക്കെല്ലാം മുകളിൽ ബലിഷ്ഠകായന്മാരായ മുത്തച്ഛന്മാരെപ്പോലെ പടർന്നുനിന്ന മാവുകൾ. നീലഞരമ്പോടിയ പരന്ന തണലുകൾ. വിജയൻ പറഞ്ഞുവയ്ക്കുന്നു. വിജയനേ പറഞ്ഞുവയ്ക്കുന്നുള്ളൂ.
നീലഞരമ്പുകൾക്ക് വല്ലാത്ത ആവേശമുണ്ട്. നിസ്സഹായതയെയറിയാൻ, ബലിഷ്ഠാനുഭവങ്ങളുടെ വിവിധ ചാലുകളുള്ള കാമനകളിലേക്കാണത് നീണ്ടുകിടക്കുന്നത്. താഴോട്ടുതിരുന്നതും നഷ്ടപ്പെടുന്നതും മേഘത്തുണ്ടുകളിൽനിന്നുള്ള കല്പകവൃക്ഷത്തിന്റെ തൊണ്ടുകൾ മാത്രമല്ല, വായനക്കാരന്റെ നേരനുഭവങ്ങളുടെ പതിവെഴുത്തുരീതികളാണ്. വായനയിൽ ചുറ്റുമുള്ളതെല്ലാം നഷ്ടമായിപ്പോകുന്ന അനുഭവമാണ് ഖസാക്കിന്റേത്. അത് വായനക്കാരനെ സവിശേഷമായ പ്രാദേശികത്തനിമയിലേക്ക് ചേർത്തുനിർത്തുകയും തഴുകിത്തലോടുകയുമാണ്. കട്ടകുത്തിക്കിടക്കുന്ന പാടത്ത്, കെട്ടിയൊരുക്കിയ തട്ടുകളിൽ ഊരും പേരും വിളിച്ച് നാടകമാടുമ്പോൾ, നാട്ടുപഴമയുടെ തുടിത്താളങ്ങളിൽ നിലാവുറയുമ്പോൾ ഖസാക്കെന്ന പദം അനുഭവവും ഓർമ്മയുമാകുന്നത് അറിയാനാവും. ഈശ്വരന്റെയും മനുഷ്യന്റെയും ബലാബലങ്ങളുടെ തുലനമെന്നൊക്കെ എഴുതിവച്ചത് മലമ്പുഴ ഡാമിനെക്കുറിച്ചാണ്. അതുയർന്നുവരുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആകാംക്ഷയും നാട്ടറിവിന്റെ നേർമ്മയുമാണ് അവിടെ പങ്കുവച്ചതും ഇന്നും നാം അടയാളപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നതും.
നഗരമൊരു നേർക്കാഴ്ചയല്ല ഇതിൽ. തോടിനക്കരെ പാടങ്ങളാണ്. ഒരു താമരക്കുളം. വീണ്ടും പരന്ന പാടങ്ങൾ. അതിനപ്പുറത്ത് സന്ധ്യയുടെ സിന്ദൂരക്കുറി. അവിടെയാണ് നഗരം കിടന്നത്. നഗരത്തെ വിട്ടുനില്ക്കുകയും നഗരജീവിതത്തിലെ ഏകാന്തതയെ തിരിച്ചറിയുകയും പാലക്കാട്ടേക്കുള്ള ബസ്സിന്റെ ഇരമ്പത്തെ അനുഭവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്താണ് നഗരം ചരിത്രത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്. കോട്ടമൈതാനവും അഞ്ചുവിളക്കും തമിഴും മലയാളവും ഇടകലർന്ന ഭാഷയും ഉഷ്ണമാപിനികളിലെ അളവുയർത്തുന്ന കടുംവെയിലും നഗരത്തിന്റെ താളമായി നിറയുന്നു. ഖസാക്ക് ഏറെയകലെയല്ല, എങ്കിലും കാറ്റുപിടിക്കുന്ന കരിമ്പനകളുടെ സീൽക്കാരത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തി അത് ഗ്രാമതാളമായി നിറയുകയാണ്. ചേറ്റുമണമുള്ള നാട്ടിടവഴികളായി പാണ്ടൻകുതിരയുടെ പനങ്കാട്ടിലേക്ക്, അരശിൻപൂക്കൾ കൊഴഞ്ഞുകിടക്കുന്ന, കാട്ടുമയിലുകൾ വിഹരിക്കുന്ന പറമ്പിലേക്ക് നീണ്ടുകിടക്കുകയാണ്.
രാജാവിന്റെ കോണെഴുത്ത് (ഇംഗ്ലീഷ്) പഠിപ്പിക്കാൻ സർക്കാർ വിദ്യാലയം വരികയാണ് ഖസാക്കിലേക്ക്. കഥയുടെ ഉൾമടക്കുകളിലെല്ലാം ഈ വിദ്യാലയമുണ്ട്. വിദ്യതേടിയെത്തുന്നവരുണ്ട്. പരമ്പരാഗത പഠനരീതികളിൽനിന്നു വേറിട്ട അനുഭവങ്ങളെ തേടുന്നവരുണ്ട്. അബദ്ധത്തിൽ കാവി മാറിയുടുത്തു വരുന്ന രവിയിൽത്തന്നെയുണ്ട് സൂചനകളെല്ലാം. അനന്തമായ അനുഭവത്തുടിപ്പുകളിലേക്ക് കഥയുടെ മടക്കുകളോരോന്നും നിവരുകയാണ്. അസ്തിവാരവും ഇത്തിരി ചുമരും മാത്രമുള്ള പള്ളി പുതുക്കിപ്പണിയാൻ ഋഷിദേവാദികളോട് പുളിങ്കൊമ്പത്തെ പോതി ആവശ്യപ്പെട്ടുവെന്ന് ഖസാക്കുകാർ വിശ്വസിക്കുന്നു. പന്ത്രണ്ടാമത്തെ പള്ളിയ്ക്കുതന്നെ ആയിരത്താണ്ടുകൾ പഴക്കമുണ്ട്. പതിമൂന്നാമത്തേതിലാണ് അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്കയിരുന്നത്. ഖസാക്കിന്റെ അനന്തമായ കാലം തളംകെട്ടിക്കിടന്ന പള്ളിയിൽ വായന ഉടക്കിനില്ക്കും. അറബിക്കുളത്തിന്റെ മേട്ടിൽ, കാരപ്പൊന്തകൾ വളർന്ന ചതുപ്പിൽ അത് ഇരുട്ടടച്ചു നില്ക്കുന്നു. ആഴമേറിയ ജലപ്പരപ്പിനുമുകളിൽ നീലത്താമരകൾ വിടർന്നുനിന്ന ഈ കുളത്തിലാണ് മൈമുന നട്ടുച്ചയ്ക്ക് കുളിച്ചത്. ഈറനോടെ, കാലിൽത്തറച്ച കാരമുള്ളുകളെക്കുറിച്ചറിയാതെ പള്ളിക്കകത്തേക്കു കയറിയത്. നൈസാമലിയെ കണ്ടത്. അതിനുശേഷമാണ് പലരും മനസ്സാ ബന്ധിച്ച ആ യാഗാശ്വത്തിന്റെ നിക്കാഹ് ചുക്രുരാവുത്തനുമായി ചാക്കടിയന്തിരം പോലെ കഴിഞ്ഞത്. ആ രാത്രിയാണ് നൈസാമലി കലിയടങ്ങാതെ ഖസാക്കിൽനിന്നും നടന്നകന്നത്. പിന്നീട്, മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ മുഴങ്ങി. യൂണിയനുണ്ടായി. ഖസാക്കുകാരൻ ഖസാക്കുകാരനെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന കാഴ്ച ഖസാക്കുകാർ കണ്ടു. നൈസാമലി കോണെഴുത്തിനുവേണ്ടിയും മൊല്ലാക്ക കോണെഴുത്തിനെതിരെയും നിന്നപ്പോഴാണ് ഖസാക്കുകാർ സത്തിയം പലത് എന്നു വിലയിരുത്തിയത്. സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങളുടെ ആപേക്ഷികതയെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ ഖസാക്കിൽ ചൂടുപിടിക്കുന്നു.
ശിവരാമൻനായരുടെ ഞാറ്റുപുര ഒരു രൂപകമാണ്. പലതരം ആസക്തികളുടെ കൂടിച്ചേരൽ സാധ്യമാക്കുന്ന ഇടം. അത് നാരായണിയിൽനിന്ന് കല്യാണിക്കുട്ടിയിലേക്കും ചാന്തുമ്മയിലേക്കും രവിയിലേക്കും എത്തിച്ചേരുന്നു; അവിടെയെത്തുന്ന കുട്ടികളിലേക്കും. മുളയ്ക്കാനായുന്ന ജീവിതാസക്തിയാണ് ഞാറ്. ഞാറ്റുപുരയിൽ അതിന്റെ ഇടനേരങ്ങളിലെ ഉഷ്ണം മൂടിക്കെട്ടി കനംവെച്ചുനില്ക്കുന്നത് നോവലിൽ കാണാം. കേലന്റെ പുത്തൻ വിദ്യാലയത്തോടുള്ള വാശിയേക്കാൾ ഈരിഴത്തോർത്തുടുത്ത് കുപ്പുവച്ചനോടൊപ്പം പിണയുന്ന നാരായണിയെ എതിർക്കാനാവാതെ വിങ്ങുന്ന ശിവരാമൻനായരുടെ മനസ്സാണ് ഏകാധ്യാപകവിദ്യാലയത്തിന് പശിമയേറ്റുന്നത്. കർമ്മബന്ധത്തിന്റെ ഏതു ചരടിലായിരിക്കാം രവിയെത്തിച്ചേരുന്നതെന്ന് മൊല്ലാക്ക അത്ഭുതപ്പെടുന്നു. ആബിദ, ചാത്തൻ, പെരയ്ക്കാടൻ, കരുവ് - അതങ്ങനെ നീളുന്നു. എന്നിട്ടും മൊല്ലാക്ക സ്‌കൂൾ മുടക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. അതു പരാതികളും പരിഭവങ്ങളുമായി തിണർത്തുനില്ക്കുന്നുണ്ട്. കഥയറിയാത്തവരെക്കുറിച്ചോർത്ത്, കഥയില്ലാത്തവനായി രവി തയ്യൽക്കാരൻ മാധവൻനായരോടൊപ്പം നിൽക്കുന്നു. ഖസാക്കിലെ ജീവിതം ഓണവും ദാരിദ്ര്യവും സംശയങ്ങളുമായി നിറഞ്ഞുനില്ക്കുകയാണ്. രവിയുടെ യാത്ര; വഴിയമ്പലത്തിലെ വിശ്രമം. കർമ്മപരമ്പരകളുടെ സ്‌നേഹരഹിതമായ അകൽച്ചയും ദുഃഖവും മാത്രമുള്ള കഥയാണിതെന്ന് രവി തന്നെ സമ്മതിക്കുന്നു. ജീവിതത്തെ മറവികളിലേക്ക് കൂട്ടിച്ചേർത്തു കാണേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയെ ഇതു വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഓന്തുകൾക്കും ദിനോസറുകൾക്കും മുമ്പ് നടക്കാനിറങ്ങിയ ജീവബിന്ദുക്കളിലേക്കിത് ചേർന്നുനില്ക്കുന്നു.
മുങ്ങാങ്കോഴിയുടെ ജീവിതാവസാനത്തെക്കുറിച്ച് വിജയൻ എഴുതിയതിങ്ങനെ: അയാൾ കിണറ്റിലേക്ക് കൂപ്പുകുത്തി. കിണറു കടന്ന് ഉൾക്കിണറ്റിലേക്ക്. വെള്ളത്തിന്റെ വില്ലീസുപടുതകളിലൂടെ അയാൾ നീങ്ങി. ചില്ലുവാതിലുകൾ കടന്ന്, സ്വപ്നത്തിലൂടെ സാന്ധ്യപ്രജ്ഞയിലൂടെ, തന്നെ കൈനീട്ടിവിളിച്ച പൊരുളിന്റെ നേർക്ക് അയാൾ യാത്രയായി. അയാൾക്കുപിന്നിൽ ചില്ലുവാതിലുകൾ ഒന്നൊന്നായടഞ്ഞു. മനോഹരമായ ആഖ്യാനമാണ് അപ്പുക്കിളിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ളത്. അപ്പുക്കിളിയെന്ന ചെറുകഥയിലെ ഏകാഗ്രത കടംകൊള്ളാൻ ഇതിനാവുന്നു. അഞ്ചമ്മമാരുടെയും താരാട്ടിലുറങ്ങിയുണർന്ന, പത്താം വയസ്സിൽ വളർച്ച നിലച്ച അപ്പുക്കിളിയോടൊപ്പം ഗ്രാമത്തിന്റെ മനസ്സു നില്ക്കുന്നു. നീലിയുടെയും കുട്ടാപ്പുനരിയുടെയും അവസാനത്തോടെ തിരയൊഴിഞ്ഞ കുടുംബമായിരുന്നു അത്. പെൺവഴിക്കു വന്നവരെല്ലാം ഒഴിഞ്ഞുപോയപ്പോൾ ബാക്കിയായത് അപ്പുക്കിളി മാത്രം. ഒരിക്കലും കൂടുപറ്റാത്ത കിളിയായങ്ങനെ...
സ്‌കൂൾ ഇൻസ്‌പെക്ടറുടെ സാന്നിധ്യത്തിൽനിന്ന് അച്ഛന്റെ ഓർമ്മകളിലേക്കും ചോദ്യങ്ങളിൽനിന്ന് തന്റെ ഭൂതകാലത്തിലേക്കും രവി മുങ്ങിനിവരുന്ന സവിശേഷമായ ആഖ്യാനരീതി എട്ടുകാലികൾ ഉണങ്ങിച്ചത്ത് പറ്റിനിന്ന പഴയ ആൽബത്തെത്തന്നെയാണ് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നത്. എട്ടുകാലികളുടെ കർമ്മപരമ്പരകളെക്കുറിച്ച് രവി ചിന്തിച്ചതുമാണല്ലോ. ദുരൂഹമായ സ്ഥലരാശികളിലേക്ക് അത് പടരുകയാണ്. സന്ധ്യയിലിരുന്നുകൊണ്ട് നക്ഷത്രങ്ങളിലേക്കു നോക്കുകയാണ്. ആസ്‌ട്രോഫിസിക്‌സിലെ ഗവേഷണത്തെക്കുറിച്ച് ഓർമ്മിപ്പിക്കുകയാണ്. നിറങ്ങൾ മാറി, മണങ്ങൾ മാറി, ദിക്കുകൾ മാറി, നഗരങ്ങളും ഗ്രാമങ്ങളും ആശ്രമങ്ങളും തെരുവുകളും മാറിപ്പോയ യാത്ര. ദൂരെ ദൂരെ ഈരച്ചൂട്ടുകൾ മിന്നിമിന്നിക്കടുന്നുപോയി. വിയർത്തടങ്ങുന്ന പനി പോലെ രവിയെ ശാന്തനാക്കിയ ഓർമ്മകൾ ഏതോ വ്യഥിതമായ സന്ദേശമാവർത്തിച്ചുകൊണ്ട് ബഹിരാകാശക്കപ്പലുകളെപ്പോലെ അകന്നുമറഞ്ഞു.
ചാന്തുമ്മയുടെ കഥയിൽനിന്ന് അപ്പുക്കിളിയിലേക്ക് വരച്ചിടുന്ന ആഖ്യാനവടിവിലാണ് ജന്മാന്തരങ്ങളുടെ ഇളവെയിലിലെ തുമ്പികൾ പറക്കുന്നത്. മനസ്സിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നതെന്താണെന്നറിയാതെ പോക്കുവെയിലിൽ അവസാനിക്കുന്ന പകലിൽ സ്വയം വിലയിരുത്തലിനു മുതിരുകയാണയാൾ. ജിഞ്ജാസയോ, കരുണയോ, ആസക്തിയോ, നീരസമോ, കൃതാർത്ഥതയോ - എന്താണെന്നറിയാതെ അവധൂതനെപ്പോലെ രവി ഖസാക്കിൽ അലഞ്ഞുനടന്നു. കഥകളൊരായിരം പറഞ്ഞു തീരുന്നു. കാലം ഘനീഭവിച്ചു നില്ക്കുന്നു, കുപ്പുവച്ചനും കുട്ടാടൻ പൂശാരിയും കഥകളിലേക്ക് കടന്നെത്തുന്നു. ജമന്തിപ്പൂക്കൾ നിറയുന്നു. രവി ഭ്രാന്തമായി മനസ്സിനെ മേയാൻ വിടുന്നു. വസൂരി പൊടിയുന്നു. രവി ഉറങ്ങാൻ കിടന്നു. ജന്നാലയിലൂടെ ആകാശം മിന്നുന്നു, തുടിയ്ക്കുന്നു. ഈശ്വരാ ഒന്നുമറിയരുത്, ഉറങ്ങിയാൽ മതി. ജന്മത്തിൽ നിന്നു ജന്മത്തിലേയ്ക്കു തല ചായ്ക്കുക. കാടായി, നിഴലായി, മണ്ണായി, ആകാശമായി വിശ്രമം കൊള്ളുക. കിനാവുകൾ അയാളെ സ്‌നാനപ്പെടുത്തിയെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഇവിടെ അതവസാനിക്കുന്നത്. പെരുവിരൽ വ്രണപ്പെട്ട് അർബ്ബുദമായി അള്ളാപ്പിച്ചാ മൊല്ലാക്ക ആസ്പത്രിയിലായി. അനന്തമായ സ്ഥലരാശികളല്ല, കൃത്യമായ ഇടവേളകളിലാണ് ഉയർച്ച താഴ്ചകൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത്. നഗരത്തിലുറങ്ങാൻ തുടങ്ങിയ അയാൾക്കായി ഗ്രാമത്തിൽ വാങ്കുവിളിയുയർന്നു. മരണമെന്ന അന്തിമസത്യത്തിലേക്ക് ജീവിതത്തിലെ പൊടിപ്പും തൊങ്ങലും നിരർത്ഥകതകളും ഊറിക്കൂടി. അവിടെയാണ് നോവൽ ജീവിതത്തിലേക്കു ചേർക്കപ്പെടുന്നത്. ഓർമ്മത്തെറ്റുകളല്ല, ഓർമ്മകൾക്കപ്പുറത്തെ അജ്ഞാതമായ ഇടങ്ങളാണ് ഇവിടെത്തെളിയുന്നത്. തീമഴ പോലെ, ചുഴലിക്കാറ്റുപോലെ, ഭൂകമ്പം പോലെ മരണത്തിന്റെ അപാരമായ വരവ് അവരറിഞ്ഞു. പേനുകളാണത്. പാലക്കാട്ടു നിന്നുള്ള നീണ്ട യാത്രയിൽ താരണവും രോമവും വിട്ട് ഒന്നൊന്നായി അവർ പുറത്തിറങ്ങി. ജരയുടെ ശിഖരപഥങ്ങൾ പറ്റി അവരിറങ്ങി വണ്ടിപ്പായയിലൂടെ പലായനം ചെയ്തു. വണ്ടിച്ചട്ടത്തിന്റെ തെറ്റത്തുനിന്ന് അതിനപ്പുറത്തെ അനന്തസ്ഥലികളിലേയ്ക്കു കൂപ്പുകുത്തി. - ഇങ്ങനെയെഴുതാൻ, അറിയാൻ വിജയനേ സാധിക്കൂ. മരണത്തിനപ്പുറം ജഢശരീരത്തെ ഉപേക്ഷിച്ചുപോകുന്ന അസംഖ്യം സൂക്ഷ്മജീവികളെയും ജന്തുക്കളെയും ഓർക്കണം. അവയൊരിക്കലും നമ്മോടൊപ്പം ജീവിച്ചവരല്ല. അവരെ പെറ്റിട്ട ഇടങ്ങൾ വിട്ടു പോവുകയാണ്. കളിയിലും ചിരിയിലും ലൈംഗികച്ചൂരുകളിലും നാമറിയാതെ ഒപ്പം നിന്നവർ.
വരണ്ട കൈവിരലുകൾക്കുമേൽ ചോരയുടെ പുതുമഴത്തുള്ളികൾ ഊറിക്കിടന്നുവെന്നാണ് കുഞ്ഞാമിന തിരണ്ടപ്പോൾ വിജയനെഴുതിയത്. രവിയുടെ ജീവിതത്തിലെ മറ്റൊരു ഘട്ടമായിരുന്നു അത്. മരണത്തിനുശേഷം ഉയിരുവെയ്ക്കാൻ പോകുന്ന മറ്റൊരു ജന്മത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തിൽ പോലെ, മൊല്ലാക്കയുടെ മരണവാർത്തകേട്ടുലഞ്ഞുപോയ കുഞ്ഞാമിന തിരണ്ടു. സ്‌കൂളിൽ പോകരുതെന്ന് പഴുതുകളടച്ച് മൊല്ലാക്ക പ്രതിജ്ഞയെടുപ്പിച്ചത് ഇവളെയാണ്. മാരിയമ്മയാണെ, അന്ത കാഫറോടെ ഷ്കോളി പുഗമാട്ടേ എന്ന് ഉറപ്പിച്ചിട്ടും, സ്‌കൂളിന്റേതും സ്‌കൂളിലേതുമായിത്തീരുകയാണ് കുഞ്ഞാമിന. രവിയുടെ ഉണർച്ചകളിലെവിടെയോ തങ്ങിനിൽക്കുകയാണ് കുഞ്ഞാമിന. ഇതവിടെ അവസാനിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും പിന്നീട്, നൈസാമലി ഖാലിയാരുടെ വരവാണ്. തന്ത്രപരമായി രവിയുടെ അടുത്തേക്ക്. മൈമുനയോടൊത്ത് രതിയനുഭവിച്ചതിനുള്ള മറുപടി. അറബിക്കുളത്തിനപ്പുറം തകർന്ന പള്ളിയിൽ രതിമർമ്മരങ്ങളോടെ ശരീരത്തെയറിഞ്ഞവർക്കിടയിലുണ്ടായ നീരസം. അതവിടെ അവസാനിച്ചു. മൈമുന പ്രതിഷേധിച്ചത് ആരോടായിരിക്കും? അതു വായനക്കാർക്കായി വിട്ടുകൊണ്ട് വിജയൻ മാറിനില്ക്കുന്നു.
രവിയെ കാണാനായി പത്മയെത്തുന്ന അവസരത്തിൽപ്പോലും അച്ഛനും ചെറിയമ്മയുമാണ് സംസാരവിഷയമായിത്തീരുന്നത്. ഖസാക്കിൽ ഉറഞ്ഞുപോയ രവിയെയാണ് ഇവിടെ കാണാനാവുക. പത്മയോടൊപ്പം പോകാൻ അയാൾ താല്പര്യപ്പെട്ടില്ല. തിരികെയെത്തുമ്പോഴേയ്ക്കും രവിയ്‌ക്കെതിരെയുള്ള ആരോപണങ്ങളിൽ പങ്കുചേരാനെത്തിയ സഖാക്കൾ മുഷിയുകയാണ്. വിപ്ലവത്തിലെ വെറുംന്യായങ്ങളെ കഥാകാരൻ പുച്ഛിച്ചു തള്ളുകയാണിവിടെ. അനുകൂലിക്കാത്തവന്റേത് ഉദ്യോഗസ്ഥദുഷ്പ്രഭുത്വം എന്ന പടുന്യായത്തിലേക്ക് സാധാരണസംഭവങ്ങളെ ചേർത്ത് അവർ വിട വാങ്ങുകയാണ്.
രവി ഇറങ്ങുകയാണ്. ഖസാക്കിൽ നിന്ന്. ഖസാക്കിന്റേതായിത്തീർന്ന് ഖസാക്കിലേതല്ലാതാവാൻ. കാലവർഷമാണിവിടെ അകമ്പടി. പെയ്‌തൊഴിയുന്ന പ്രപഞ്ചാത്മാവിന്റെ ഉന്മാദിയായ കാലമേഘങ്ങളെ കാറ്റുപിടിക്കുന്ന കരിമ്പനപ്പട്ടകളിൽനിന്ന് അടർത്തിമാറ്റി അയാൾ മഴയത്ത് നടന്നു. ഇടിയും മിന്നലുമില്ലാതെ വെളുത്ത മഴ മാത്രം നിന്നുപെയ്തു. മൺകട്ടകൾക്കിടയിൽനിന്ന് നീലമുഖം ഉയർന്നുവന്നു. രവിയെ കൊത്തിയെടുത്തു. ബസ്സു വരാനായി രവി കാത്തു കിടന്നു. അനാദിയായ മഴവെള്ളത്തിന്റെ സ്പർശമേറ്റ് ചുറ്റുമുയർന്ന പുൽക്കൊടികളിൽ ഞാന്നാണ് അയാൾ കിടന്നത്. രവി ഇവിടെ അവസാനിക്കുന്നില്ല. കാലത്തെയും ഖസാക്കിനെയും വിട്ട് രവിയ്‌ക്കൊരു യാത്രയില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് സഞ്ചാരികൾ രവിയുടെ ഇടമന്വേഷിക്കുന്നത്. രവിയെത്താനായി കാത്തിരിക്കുന്നത്. ഒരു ഗ്രാമത്തെയും നോവൽച്ചാലുകളെയും കൂട്ടിക്കെട്ടി, കഥയുടെ പുതിയ വഴിവരമ്പുകൾ തെളിച്ച് ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം വിടർന്നത്. അറിവനുഭവങ്ങളിൽ പുണർന്ന് പടർന്നത്. ആ ഷ്‌കോളിൽ പുഗാത്തവർ പോലും ഇന്നും അന്വേഷിച്ചു ചെല്ലുന്നതും.
(ഖസാക്കിന്റെ ഇതിഹാസം നാടകാവതരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സുവനീറിനുവേണ്ടി എഴുതിയ ലേഖനം)
x
No comments:
Post a Comment